‘के देख्न आएँ ? हे मेरी आमा ! के देख्नुपर्यो नि ? हे मेरी आमा ! हे मेरी आमा ! यो छाती चिर्यौ नि ! आमा ! यो छाती चिर्यौ नि ! पापीको मुख हेर न आमा ! मलाई हेर न ! म आएँ आमा ! म पापी आमा ! मलाई हेर न ! आमा ! मलाई हेर न ! किन नि टाढा हेरेको त्यस्तो ! म आएँ, म आएँ ! नजर फेरि फिराऊ यता, रोएर कराएँ ! रुन पाउमा म आएँ ! मुटुमा गाँठो पारेर हेछर्यौ ! नजर फिर्यो नि ! नछाड आमा ! फर्क न , फर्क, टुहुरो मर्यो नि ! आमा ! टुहुरो मर्यो नि ! म आएँ आमा ! म दु:ख दिन कोखमा पसेको ! बुढेसकाल छाडेर छुरी मुटुमा धसेको ! छुरी मुटुमा धसेको ! मदन भन्ने म पापी छोरो चिन्यौ कि चिनिनौ ? ‘आइछस् बाबू !’ भनेर हरे ! मुखले भनिनौ ! आमा ! चिन्यौ कि चिनिनौ ? मुखले तिम्रो नबोले पनि आँखाले बोल्दछ ! यो तिम्रो दशा देखेर आमा ! कलेजा जल्दछ ! आमा ! कलेजा जल्दछ ! सुसार तिम्रो गर्न नै मैले पापी भै पाइनँ ! गरुँला भन्ने मनमै रह्यो, म अघि आइनँ ! हरे ! म अघि आइनँ ! क्या शान्ति छायो मुखमा तिम्रो ! हे आमा ! बोल न, अमृतजस्तो वचन तिम्रो हृदय खोल न ! आमा ! एक फेरा बोल न ! हे मेरी आमा ! मलाई हेरी नजर रसाए, कलिलो त्यस्तो हृदय मैले कसरी बिझाएँ ? आमा ! कसरी बिझाएँ ? सुनका थैला लिएर आएँ, चढाएँ पाउमा, पाटी र धारा बन्नेछ तिम्ले भनेको ठाउँमा, आमा ! भनेको ठाउँमा ! कोपिलाभित्रै वैलायो आशा, हिउँले खँगार्यो, दिलले दर्द नपोखी, हान्यो दैवले झटारो ! फर्क न फर्क हे मेरी आमा ! माथि नै हेछर्यौ नि ! उठाई औँला माथि नै आमा ! इशारा गछर्यौ नि ! आमा ! कलेजा चिछ्र्यौ नि ! लौन नि ! लौन !’ भनेर उठे मदन जुरुक्क, मूच्र्छामा परे पाउमा, देखी गलाको हिरिक्क ! छोराको मुख हेरेर गइन् कठै ! ती घुरुक्क । हा कठैबरी ! ती बूढी घुरुक्क ! ‘भन न भन हे मेरी दिदी ! ती मुना कहाँ छिन् ? आमाको यस्तो बिछोड पर्दा देख्तिनँ यहाँ झन् !’ ‘हे मेरा भाइ ! ती मुना छैनन् यो तिम्रो घरमा, मावल जान ती बिदा भइन् बिछोड परेमा ! ह्लासामा जाँदा बिछोड परेमा !’ ‘स्वर्गमा गइन् ती मेरी आमा, तिम्लाई छाडेर, कसरी गइन् ती मेरी आमा, तिम्लाई छाडेर, कसरी गइन् बिचरीलाई टुहुरी पारेर ?’ ‘बुहारी मध्ये कुँदेको हीरा भएर बिरामी, मागेर बिदा सबैका साथ सार्है नै बिरामी ! भएर गइन् सार्है नै बिरामी !’ ‘कस्तो छ मेरी ती मुनालाई ? हेरेर को आयो ? पानीका घुट्का ती माग्दिहोलिन्, कसले पिलायो ?’ हे प्यारा भाइ ! ती मुनालाई यो जल चाहिन्न, ती निकी भइन् निरोगी भइन्, औषधि चाहिन्न ! हे प्यारा भाइ ! म हेर्न जान्थेँ, बाटो नै पाइन्न !’ ‘ती निकी भए आउन्नन् किन ? यो मेरो अवस्था !’ ‘खोज्दिहुन् तिनी आउनलाई ! पाउन्नन् ती रस्ता ।’ ‘गजब लाग्छ यो कुरा सुन्दा मावली कहाँ छ ?’ ‘बादलपारि, उज्यालो भारी मुलुक जहाँ छ !’ ‘हे मेरी दिदी ! हे मेरी दिदी ! मुना छिन् भन न, ती मुना मेरी पृथिवीमाथि अझ छिन् भन न ! मुना, अझ छिन् भन न ! ‘पृथिवीवारि पृथिवीपारि ती मुना अझ छिन्, फूलमा हाँस्छिन्, जलमा नाच्छिन्, तारामा चम्किन्छिन् । कोइलीकण्ठ बोल्दछ तिन्को, आँखा छ उज्यालो, शीतमा रुन्छिन्, उदास हुन्छिन् देखिन्छ तुवाँलो !’ ‘मरेकी छैनन् ती मेरी मुना ज्यूँदी छिन् भन न ! मावलभित्र छिन् मेरी मुना, आउँछिन् भन न ! मावलभित्र छिन् मेरी मुना, आउँछिन् भन न ! आशाकी जरा, मनकी चरा, मुना छिन् भन न ! कुन दिन दिदी ! आउँछिन् भन न ?’ ‘हे मेरा भाइ ! ती मुना छैनन् !! पृथिवीवारिमा, दुःखको लेश नहुने देश कल्पनापारिमा, टिपेर बस्छिन् सुखका फूल स्वर्गको बारीमा ।’ ‘निठुरी दिदी ! निठुरी दिदी !! मार्यौ नि मलाई !!! आशाको फूल यतिका दिन आँखामा झुलाई, कानमा मेरो विषको घुट्का घुटुक्क पिलाई, हे मेरी मुना ! हे मेरी मुना !! छाडेर गयौ नि !!! पूजाकी मन्दिर, प्राणकी जञ्जीर तिमी नै थियौ नि ! हे मेरी प्राण ! तिमी नै थियौ नि !! प्राण ! छाडेर गयौ नि !!! दैवले हान्यो शिरमा मेरो निठुरी घनले, के गरी सहूँ ? के गरी रहूँ ? जीउँदो मनले ! सहन सीमा नाघेको मनले ! हे मेरी दिदी ! ती मुनालाई हेर्दछु एकै छिन्, ती मुनालाई डाक न दिदी ! हेर्दछु एकै छिन् ! डाक न दिदी ! हेर्दछु एकै छिन् ! हे मेरी मुना ! हे मेरी मुना !! ओह्र्लेर आऊ न ! हे मेरी रानी ! मुहार तिम्रो म देख्न पाऊँ न ! मुना ! ओह्र्लेर आऊ न ! अँध्यारो भयो ! अँध्यारो भयो !! मनको बिलौना, उम्लेर आई घाँटीमा अड्क्यो मनको बिलौना ! आँसुमा खस्यो मनको बिलौना !’ ‘हे मेरा भाइ ! हे प्यारा भाइ !!’ ती दिदी भन्दछिन्, पछयौराछेउ पुछेर आँसु ती दिदी भन्दछिन्, ‘हे मेरा भाइ ! नगर त्यसो धीरज लेऊ न ! आखिर जानु सबैले पर्छ, यो सम्झी लेऊ न ! चार नै दिनको यो पापी चोला, यो मैलो गुमानी, आखिर छर्छ हावाले फेरि एक मुठी खरानी ! बाबू ! एक मुठी खरानी ! मासुको फूल वैलेर जान्छ मट्टीमा मिल्दछ, अरु नै फूल पृथिवीपारि स्वर्गमा फुल्दछ ! सर्धैँको लागि स्वर्गमा फुल्दछ ! सहन भनी जन्मन आयौँ हे बाबू ! सहन, दुःखमा हामी शोधिन आयौँ, दुःखमा रहन, आँसुको खोला न्हाई जान्छौँ वैकुण्ठ–भवन !’ ‘हे मेरी दिदी ! सम्झेर आयो यो छाती चिरिन्छ, यो तातो घाउ नूनले पोल्छ झन् आँखा भरिन्छ ! दिदी ! झन् आँखा भरिन्छ ! मुनाको बोली, लाग्दछ गोली ! सम्झन्छ मनले, क्या मीठोसँग सम्झाई भन्थिन् ‘के गर्नु धनले ?’ गलामा लाग्यो, मुटुमा घुस्यो अमृत–वचन, ‘साग र सिस्नु खाएको बेस आनन्दी मनले !’ बसालिहाल्यो दैवको घनले ! ईश्वर ! तैँले रचेर फेरि कसरी बिगारिस् ? सृष्टिको फूल रचेर त्यस्तो कसरी लतारिस् ? त्यो फूल हरे ! मलाई दिई कसरी पछारिस् ? हे दिदी ! मैले ती मुना देख्ता, मुनाको मुहार, ती मुना पनि मर्दछिन् भन्ने थिएन विचार ! मुना ! छातीको जुहार ! पृथिवीतिर नहेर मुना ! म पनि आउँछु आँखामा आँसु लिएर चिनो म भेट्न आउँछु, प्रेमको हीरा छुटेको तल, म लिई आउँछु । कसरी खायो आगोले दिदी कमलको शरीर ? कसरी खायो निठुरी भई कमलको शरीर ? म कहाँ पाऊँ ती मुनालाई छातीमा लगाऊँ ! खरानी तिनको मलाई द्यौन, छातीमा लगाऊँ ! हे मेरी आमा ! हे मेरी मुना !! म यहाँ बस्तिनँ, म यहाँ अब बस्तिाँ आमा ! म यहाँ बस्तिनँ, म यहाँ अब बस्तिनँ मुना ! म यहाँ बस्तिनँ, ‘हे मेरा भाइ ! ती तिम्री मुना मरेकी छैनन् ती, ज्योतिको स्वरुप लिएर गइन् बगैँचा वसन्ती, स्वर्गका चरा गाउँछन् उनको मधुर जयन्ती !’ ‘पर्दाले ढाक्यो, पर्दाले छेक्यो, हे दिदी ! मलाई ! म रुने छैनँ, गएर भोलि भेटुँला तिनलाई, हे दैव ! पर्दा चाँडै नै उठा ! धन्य छ तँलाई !’ मदन त्यसै थलामा परे, दुःखले वैलायो, वैद्यले आई उनको नाडी घोरिई समायो । कफ र वायु बिग्रेछ भनी वैद्यले भन्दछ, अरुको कुरा नसुन्ने कान त्यो कुरा सुन्दछ । मदन भन्छन्, ‘चरक पढ, सुश्रूत पल्टाऊ, मनको व्यथा रहन्छ कहाँ ? मलाई बताऊ, जिउने रोग मलाई लाग्यो, यो रोग हटाऊ । मनको रोगको औषधि के हो ? मलाई बताऊ । सम्झना भन्ने छटपटी हुन्छ, दर्शनपियास, झन् टाढा टाढा आँखाले हेर्छ पोल्दछ बतास, मगज घुम्छ भुँमरीभित्र मुटुमा दुख्तछ ! लक्षण सारा बाहिरबाट मनमा लुक्तछ !’ वैद्यले हेर्यो, वैद्यले बुझ्यो, त्यो वैद्य आएन, मनको व्यथा कता हो कता ! औषधि पाएन । दिनका दिन झन् सार्हा भए बिचरा मदन, जस्ताको तस्तै होशमा छन् ती, सफा छ वचन, ‘हे मेरी दिदी ! यो घरजम तिमीले चलाऊ, पाटी र धारा आमाको इच्छा तिमी नै पुर्याऊ । सुसार गर्छिन् मुनाले माथि अकेली आमाको, नछाडी जाऊन् सुसार अरु अकेली आमाको, फुकाऊ तना, गङ्गाको जल देऊ न घुटुको, औषधी छैन हे मेरी दिदी ! फुटेको मुटुको ।’ बादल फाट्यो, चन्द्रमा हाँसी स्वर्गमा सुहाए, साथमा तारा भएका शशी झयालमा चिहाए । बादल मिल्यो, सधैँका निम्ति मदन निदाए, भोलि ता फेरि छर्लङ्ग भयो श्रीसूर्य उदाए । आँखाको धूलो पखालिहाल्यौ हे भाइ ! बहिनी ! संसार हाम्ले बुझ्नु नै पर्छ काँतर नबनी । संसारलाई मुखमा हेरी कम्मर कसेर, आकाशतिर पखेटा चालौँ पृथिवी बसेर, खानु र पिउनु जीवन भए, जिउनु हरे ! के ? पछिको आशा नभए कठै ! मानिस हरे ! के ? पृथिवी बसी स्वर्गमा हेर्ने छन् हाम्रा नजर, तल नै हेरी तल नै हेरी बिलौना नगर । मनको बत्ती तनको बली स्वर्ग छ प्रसाद, कर्ममै पुज ईश्वर भन्छ यो ‘लक्ष्मीप्रसाद ।’ |
४. मदन घर पुग्दाposted May 5, 2012, 12:47 PM by Weall Nepali [ updated Feb 14, 2013, 11:24 AM ] |